Eğitimin Amacı

(Teoriden Uygulamaya, Etkili İletişim ve Yayın Stratejileri)

Bu eğitim, bilimsel iletişimde ustalaşmayı, makale yapısını uygulamalı olarak öğrenmeyi ve etik kurallara uygun, yüksek etki yaratacak yayın stratejileri geliştirmeyi hedefler.

MODÜL 1: Bilimsel İletişimin Temelleri ve Stratejik Düşünme

1.1. Bilimsel Yayıncılığın Amacı ve Kapsamı

Kavramlar: Makale (Article), El Yazması (Manuscript) tanımları.

Niçin Yayın Yapılır?: Bilimsel İlerlemeye Katkı, Akademik Kariyer ve Toplumsal Fayda.

Bilimsel Yazım vs. Popüler Yazım: Hedef Kitle, Yapı, Dil ve Güvenilirlik Farkları.

Uygulama ve Örnekler: Yayın amaçlarına uygun bir araştırma sorusu belirleme ve popüler bir metni bilimsel dile çevirme alıştırması.

1.2. Düşünme Laboratuvarı Olarak Yazmak

Yazma Süreci: Fikirlerin Berraklaşması, Argümanların Geliştirilmesi ve Bilgi Boşluklarının Tespiti.

Uygulama ve Örnekler: Bir araştırma fikrinin ana hatlarını (taslak) çıkararak mantıksal yapılandırma alıştırması.

1.3. Makale Türleri ve Özellikleri (En Çok Yazılan 10 Tür)

Türlerin İncelenmesi: Özgün Araştırma (Article), Derleme (Review), Kısa İletişim (Letter), Düzeltme Notu (Correction) gibi türlerin formatları ve işlevleri.

Uygulama ve Örnekler: Mevcut bir araştırma bulgusunun hangi makale türüne en uygun olduğunu belirleme ve ilgili türün giriş paragrafını yazma.

MODÜL 2: Uygulamalı Yazım Teknikleri (IMRAD Formatı)
*
Bu modülde, bir makalenin her bir bölümünün (IMRAD) uygulamalı olarak nasıl yazılacağı, eleştirel örnekler üzerinden gösterilecektir.

2.1. Ön Parçalar: Başlık, Yazar ve Adresler

Başlık (Title): Amacı, özellikleri ve anahtar kelime optimizasyonu.

Yazarlar (Authors): Yazarlık Kriterleri (ICMJE), Yazar Sıralaması ve Etik Kurallar.

Uygulama ve Örnekler: Başlık zayıflıklarını giderme ve ekip çalışması senaryolarında yazar sıralaması yapma.

2.2. Giriş (Introduction) Yazımı

Huni Modeli: Genelden Özele Akış, Bilgi Boşluğunu Belirtme ve Çalışmanın Amacını Sunma.

Uygulama ve Örnekler: Kapsamlı bir literatür taraması sonucu oluşturulan bilgi boşluğu cümlesini yazma ve hedef dergiye özel bir Giriş bölümü taslağı çıkarma.

2.3. Yöntem (Methods): Araştırmanın Tekrarlanabilirliği

Temel Bileşenler: Araştırma Tasarımı, Katılımcılar/Örneklem, Veri Yönetimi ve Analiz.

Uygulama ve Örnekler: Kullanılan metotları, başka bir araştırmacının aynısını tekrarlayabileceği netlikte yazma ve etik onay beyanlarını oluşturma.

2.4. Sonuçlar (Results) ve Tartışma (Discussion)

Sonuçlar: Bulguları objektif sunma ve görselleştirme (Tablo/Şekil kullanımı).

Tartışma: Bulguları Yorumlama, Kısıtlılıkları Belirtme, Literatürle Karşılaştırma ve Gelecek Önerileri.

Uygulama ve Örnekler: Bir grafik/tabloyu alarak sadece “Sonuçlar” kısmına uygun olacak şekilde yorumlama ve aynı bulguyu “Tartışma” kısmında literatürle ilişkilendirme.

2.5. Özet (Abstract) ve Anahtar Kelimeler

Özet Türleri: Yapılandırılmış özetin önemi ve içeriği (Amaç, Yöntem, Bulgular, Sonuç).

Uygulama ve Örnekler: Makalenin tüm bölümleri hazırlandıktan sonra, en fazla 250 kelimeyle etkili bir Özet yazma alıştırması.

MODÜL 3: Etik Yönetimi ve Yayın Süreci Stratejileri

3.1. Bilimsel Etik İhlalleri ve Önleme Yolları

Temel Etik Sorunlar: İntihal (Plagiarism), Sahtecilik (Fabrication), Çarpıtma (Falsification), Dilimleme (Salami Slicing).

Yazarlık Etiği: Haksız Yazarlıktan Kaçınma, CRediT (Katkıda Bulunan Rolleri Taksonomisi) kullanımı.

Uygulama ve Örnekler: Etik İhlal Senaryoları (Vaka Analizleri) ve CRediT rollerinin bir ekip projesine atanması.

3.2. Dergi Seçimi ve Yayın Süreçleri Yönetimi

Dergi Stratejisi: Kapsam (Scope), Etki Faktörü, Açık Erişim Modelleri (Gold vs. Green OA) ve Yağmacı Dergilerden Kaçınma.

Hakem Süreci (Peer Review): Editöre Gönderim, Ön Kontrol ve Hakem Değerlendirmesi.

Uygulama ve Örnekler: Çalışmaya uygun 3 farklı dergi seçimi ve bu dergilerin karşılaştırmalı analizi.

3.3. Revizyon ve Yayın Sonrası İtibar Yönetimi

Revizyona Cevap Yazma: Hakem Yorumlarını Anlama, Yapıcı Cevap Mektubu (Response to Reviewers) yazma teknikleri.

Telif Hakları ve Lisanslar: Yayın Sözleşmeleri, Açık Erişim Politikaları ve CC Lisansları.

Yayın Sonrası İtibar: Atıf Takibi Araçları (Google Scholar, Scopus, ORCID) ve Akademik Görünürlüğü Artırma Yolları.

Uygulama ve Örnekler: Örnek bir Hakem Yorumu setine profesyonel ve diplomatik bir Cevap Mektubu taslağı çıkarma.

Eğitim Konuları

• Yazmaya ne zaman başlamalıyım?

• İyi bir makale için ön koşullar nelerdir?

• Dergi seçimi, yazarlık ve yazarlık sırası

• Kullanılabilecek yazı kalıpları

• IMRAD bölümleri

Önemli Not: Eğitim, yeterli kontenjan olmadığında ertelenebilir veya iptal edilebilir.

Lisans öğrencileri, yüksek lisans öğrencileri, doktora öğrencileri; doktora sonrası araştırmacılar, akademisyenler.

Eğitim sonunda katılımcılara Atatürk Üniversitesi onaylı katılım belgesi verilecektir.